nov 27 2018

Waarom hebben pubers moeite met plannen?

De reden hiervan is het puberbrein. In dit blog lees je hoe het puberbrein in elkaar zit en op welke manier je pubers kunt helpen bij het plannen en organiseren.

De werking van de hersenen:

Bij jongeren tussen de 10 en 25 ontwikkelen zich 3 gebieden tegelijk in de hersenen:

Lichamelijk ontwikkeling – puberteit
Cognitieve ontwikkeling – de groei van het denkvermogen
Sociaal-emotionele ontwikkeling – verantwoordelijk voor het inzicht in jezelf en anderen.

Deze verschillende hersengebieden beïnvloeden elkaar. Ze rijpen niet tegelijkertijd en ook niet in hetzelfde tempo. Dit heeft grote gevolgen. Het verklaart bijvoorbeeld waarom pubers moeite hebben met complexere vaardigheden zoals plannen, vooruitkijken en anticiperen.

Wat kun je bij welke leeftijd verwachten:

10-14 jaar

Van vooruitkijken is nog geen sprake. Bij het maken van een keuze denken ze alleen aan de korte termijn en eventuele consequenties komen meestal als een verrassing.

14-16 jaar

Jongeren in deze fase nemen vaak veel risico’s, ze verleggen grenzen en proberen veel uit. Ze maken bewuster keuzes. Maar echt goed vooruitkijken en overzien wat de consequenties zijn, lukt nog niet.

16-22 jaar

In deze fase groeit het zelfbewustzijn. Vanaf een jaar of 16 tonen jongeren meer verantwoordelijkheidsgevoel en denken ze verder vooruit. Ze zijn beter in staat hun emoties en impulsen te beheersen en hun zelfreflectie neemt toe. Maar… in nieuwe situaties of bij onverwachte consequenties laten al hun zekerheden hen soms plotseling in de steek.

Het puberbrein

Voor de overdracht van informatie in de hersenen zijn verbindingen tussen hersencellen en verbindingen tussen hersendelen nodig. Bij tieners zijn nog lang niet alle verbindingen gelegd. Verbindingen tussen de hersencellen worden steeds gevormd en verbroken. De goede veelgebruikte verbindingen worden sterker, zwakkere of ongebruikte verbindingen sterven af. Het brein wordt hierdoor steeds efficiënter.
Dit gebeurt tussen het 10^e en 24^e jaar. Mede daardoor hebben jonge tieners moeite met concentreren en overzicht houden.

De ‘topmanager van het brein’ is de prefrontale cortex in de frontaalkwab. Deze regelt belangrijke complexe vaardigheden. Dit deel van de hersenen is pas laat uitontwikkeld. Dat betekent dat bepaalde vaardigheden nog in ontwikkeling zijn. Zoals het maken van weloverwogen keuzes, plannen, anticiperen en prioriteiten stellen.

Waarom het juist wel belangrijk is om vaardigheden te stimuleren.

Het is de ideale periode om de hersenontwikkeling van pubers bij te sturen en te stimuleren!
Hoe meer je bepaalde hersendelen gebruikt, hoe meer ze zich ontwikkelen. Wanneer je bepaalde vaardigheden als tiener niet leert, is het als volwassene moeilijker het alsnog te leren.

Tips:

Tip 1: Leren moet je leren.

Zelfstandig leren, moet je leren. Zeker als puber. Die frontaalkwab die in ontwikkeling is, zorgt onder andere voor het niet goed kunnen plannen, organiseren, prioriteiten stellen. Dit toch verwachten, is vragen om mislukking en teleurstelling. Voor beide partijen. Leer ze daarom de vaardigheden om te leren.

Tip 2: Wees een vervangende frontaalkwab

Tieners hebben een voorbeeld nodig. Iemand die ze hulp en sturing geeft bij het plannen en organiseren. Bespreek met ze wat de consequenties van hun keuzes kunnen zijn.

Tip 3: Echt luisteren
Luister echt. Wees oprecht geïnteresseerd in wat een tiener bezighoudt. En vraag hoe je hem/haar zou kunnen helpen. Ze hebben hier zelf vaak hele goede ideeën over.

Tip 4: Veel complimentjes
Complimentjes hebben veel meer effect dan straf of afkeuring. Geef ze die complimentjes. En dan niet op resultaten die ze behalen, maar op de dingen die ze hebben gedaan. Goed nagedacht over een keuze, een planning gemaakt, geconcentreerd aan een taak gewerkt enz.

Wat merk jij van het puberbrein bij jouw puber en/of de pubers die je begeleidt? Leuk als je dit in een reactie laat weten!

P.S. Aan de slag met het leren van plannen aan tieners? Download dan nu hier de SLiM huiswerkplanner.

nov 13 2018

Aandacht

Hoe vaak geef jij echt aandacht?

Doe je iets met volle aandacht?
Zonder andere dingen te doen of aan andere dingen te denken?

Ik kwam erachter dat ik dit veel te weinig doe. Toen ik dit deelde, herkenden veel mensen zich erin.
De reden om er maar eens een blog over te schrijven.

Mijn agenda is vol.
Dat vind ik niet erg.
Ik houd er zelfs van.
Ik ben graag druk en lekker bezig.
Met werk, maar zeker ook met leuke dingen.

Maar… ergens ging er toch iets mis.

Ik kwam tot de conclusie dat ik altijd met meerdere dingen tegelijk bezig ben.
Er staan dingen op mijn to-do lijst die ik nog wil doen.
Er zijn mailtjes/berichtjes die constant binnenkomen en waar ik snel op wil antwoorden.
Als ik thuis ben met mijn kinderen, doe ik nog van alles voor mijn werk tussendoor.
Ben ik iets voor een training aan het voorbereiden, bereid ik tussendoor toch even iets voor voor de huiswerkbegeleiding van die middag.
Kijk ik televisie, zit ik ondertussen op mijn telefoon.

En zo kan ik nog wel even doorgaan…

Herkenbaar?

Het gevolg voor mij was dat het me niet meer lukte om te ontspannen.
Ik deed er veel langer over om dingen te doen, omdat ik ondertussen met andere dingen bezig was.
Ik had veel minder plezier in wat ik deed.

Kortom, tijd om te veranderen. De volgende acties heb ik meteen ingezet:

Wat ik doe, doe ik met volle aandacht.
Ik maak blokken in mijn agenda om voor mezelf duidelijk te maken wat ik in die tijd doe.
Ik schrijf elke dag een paar dingen op die ik leuk vond die dag en waar ik blij van word.

Alleen al besluiten dit te gaan doen en deze afspraken met mezelf te maken, geeft rust.

En toen plopte dit weer in mijn hoofd op:

Wat je aandacht geeft groeit.

En zo is het ook echt:

Geef je aandacht aan een persoon, dan groeit je relatie.

Geef je aandacht aan jezelf, dan voel je je beter.

Geef je aandacht aan de marketing van je praktijk, dan groeit deze.

Geef je aandacht aan positieve dingen, dan zal je je fijner en positiever voelen.

Klinkt natuurlijk heel logisch, en dat is het ook.

Maar wees eens eerlijk (dat ben ik in dit stuk tenslotte ook…).

Hoe vaak geef jij echt je aandacht, zodat iets ook daadwerkelijk kan groeien?

Ben jij er klaar voor om aandacht te besteden aan jouw praktijk?

Om stap voor stap die praktijk neer te zetten waar je van droomt?

Om je ambities en dromen ook echt die aandacht te geven die ze verdienen?

Doe dan mee aan ‘Succesplan 2019’.

Op deze pagina kun je er meer over lezen en je inschrijven.

Laat je me in een reactie weten of dit herkenbaar voor je is en of je hier stappen op gaat ondernemen?

okt 30 2018

Goede voornemens? Nee! Doelen stellen (Deel 2)

Goede voornemens? Nee! Doelen stellen – deel 2

December 2015 schreef ik het blog: Goede voornemens? Nee! Doelen stellen. Een blog over het belang van doelen stellen, met een doelenformulier om met jouw leerlingen te gebruiken. Nog steeds wordt dit blog dagelijks gelezen en gedeeld.
(Nog niet gelezen? Klik hier om Goede voornemens? Nee! Doelen stellen – deel 1 te lezen)

Doelen stellen, het blijft een actueel onderwerp. En wat wil het toeval, ook 1 van mijn favoriete onderwerpen.
Waarom?
Het stellen van doelen is de basis van succes.
Bij de begeleiding van je leerlingen, maar ook in je eigen praktijk en het ondernemen wat daarbij komt kijken.
Bij zowel de begeleiding van mijn leerlingen als bij het ondernemen zijn doelen dan ook de basis.

Een doel is een richtpunt. Je weet wat je wilt, je weet waar je naar toe gaat. Welke route? Dit komt in het plan. Tijdens de route wil er nog wel eens een wegversperring, mooiere weg of omleiding zijn, dus onderweg wordt de route aangepast. Het doel niet. Dat blijft staan.

En toch, terwijl ik dus fan ben van het stellen van doelen (is nog is wat anders dan fan zijn van Madonna 😉), begon het me te frustreren.

Ik behaalde namelijk mijn doelen niet. Terwijl ik er wel heel hard voor werkte en mijn uiterste best deed. En toch lukte het niet. Met als gevolg: stress, twijfels, onzekerheid. Niet wat ik wil en ook niet wat helpt om een doel te behalen.

Een reden om me weer te verdiepen in het stellen van doelen. Wat een belangrijke verandering tot gevolg had.

Prestatiegerichte doelen

De doelen die ik eerder stelde, waren prestatiegericht.
Bijvoorbeeld:
Een omzet van €….
…. nieuwe leerlingen
…. aanmeldingen voor een training.
En daar maakte ik dan een plan op en werkte ik keihard voor. Waarbij ik soms wel mijn doel behaalde. En het andere keren voor geen meter lukte. Super frustrerend. Ik wil namelijk altijd heel graag mijn doelen behalen. Maar ik kwam er ook achter dat ik niet altijd degene ben die invloed heeft op het resultaat.

Bij leerlingen is dit natuurlijk net zo. Ze komen vaak met doelen als: een 7 halen voor wiskunde. Prima streven uiteraard. Maar zelf hebben ze hier niet altijd invloed op. Wat dus kan betekenen dat ze keihard gewerkt hebben, een 6 halen en dan teleurgesteld zijn. Terwijl ze eigenlijk hartstikke trots zouden mogen zijn omdat ze hard gewerkt hebben.

Kortom: wanneer prestatiegerichte doelen niet behaald worden, terwijl je je er wel voor ingezet hebt, is dit het recept voor frustratie.

Procesgerichte doelen

Bij Procesgerichte doelen ben je zelf degene die ervoor zorgt of jij je doel wel of niet behaald. Je hebt hier zelf alle invloed op.

Denk hierbij aan doelen als:
Ik plaats elke dag een bericht op Facebook.
Ik doe voor mijn workshop 10 acties om hiervoor aanmeldingen te krijgen.
Ik lees elke dag een kwartier om mijn vakkennis te vergroten.
Ik neem deze week contact op met … mensen.

Hierbij draag je zelf alle verantwoordelijkheid of je dit wel of niet doet. Als je aan het eind van de dag alles gedaan hebt, dan geeft dat een goed gevoel, dan heb je een goede dag gehad. Los van het resultaat wat hier uitkomt.

Het geeft mij veel meer voldoening om op deze manier te werken. Wat maakt dat het ook makkelijker is om actie te blijven ondernemen.

Uiteraard blijft het bij het stellen van en werken met procesgerichte doelen wel belangrijk om te meten welk resultaat acties hebben. Met deze cijfers kun je dan de doelen weer aanpassen.

Bij het hebben van een praktijk zijn er ook prestatiegerichte doelen, denk bijvoorbeeld aan je omzetdoel. Maar ook dit prestatiegerichte doel is daarna heel goed uit te werken in procesgerichte doelen.

2019

Het jaar loopt alweer ten einde.
Tijd om doelen te stellen voor het nieuwe jaar 😊

Doelen + plan = een succesvol 2019

Je kunt wel prachtige doelen hebben, maar zoals ik in 2015 al schreef:

A goal without a plan is just a wish.

Wil jij met een goed plan 2019 in?

Schrijf je dan in voor het gratis webinar: Succesplan 2019.

Na het volgen van dit webinar weet je:

Welke 3 dingen er sowieso niet mogen ontbreken in jouw succesplan.
Hoe je doelen stelt die je motiveren.
De do’s en dont’s bij het behalen van je doelen.
Hoe je hier praktisch mee aan de slag kunt.

Ben jij erbij?

Klik hier om je in te schrijven.

okt 17 2018

Ik heb je niet meer nodig.

“Ik heb je niet meer nodig. Ik kan het zelf.”

Toen ik begon met het begeleiden van Petra, was het 1 grote chaos, in haar hoofd. Want er moest zoveel gebeuren, maar wanneer dan en hoe dan, dat lukt toch allemaal niet.

Kortom: het overzicht ontbrak totaal.

En dat was dus ook waar Petra aan ging werken, en waarbij ik haar mocht helpen. Overzicht creëren en leren plannen.

Stap voor stap heeft ze dit zich eigen gemaakt. Regelmatig met 2 stappen vooruit en dan weer 1 terug. Want het was best een grote uitdaging.

Wat hielp was dat Petra zelf al heel snel het voordeel merkte van het hebben van overzicht. We waren bezig met het creëren van overzicht in schoolwerk en ineens werd het ’s ochtends ook makkelijker. Lukte het haar wel om op tijd klaar te zijn om naar school te gaan. Het sneeuwbaleffect wat ik vaak zie bij mijn leerlingen.

Nu maakt ze zelf haar planningen en houdt ze zich hier ook aan. Als er onverwachte dingen gebeuren in die planning, raakt ze niet meer in de stress, maar weet ze wat ze moet doen. En het belangrijkst: ze vertrouwt hierin helemaal op zichzelf. Ze weet van zichzelf dat ze dit kan. Een mooier compliment dan “Ik heb je niet meer nodig. Ik kan het zelf.” kan ik dan ook niet krijgen.

Zo heb ik met Petra samengewerkt om haar doelen te bereiken (Pas op: vaktermen alarm 😉):

Modelling: Ik heb Petra voorgedaan hoe ik denk. Wat doe ik wanneer ik geen overzicht heb. Wat gebeurt er in mijn hoofd en welke acties neem ik om weer overzicht te krijgen.
Scaffolding: De begeleiding begon met het voordoen > het voordoen van hoe weer overzicht te krijgen, het voordoen van hoe een planning te maken. Het begon dus met heel veel ondersteuning en langzaam zijn we dit gaan afbouwen. Het zelfvertrouwen van Petra groeit, wanneer ze merkt het zelf steeds beter te kunnen. Belangrijk hierbij is om de regie bij de leerling te laten. Die bepaalt wat zelf lukt en waar nog ondersteuning nodig is. Door de juiste vragen te stellen gaat dit op een hele natuurlijke manier.
Structuur: Wat je ook moet doen, het is makkelijker wanneer je er een structuur voor hebt. Wanneer je iets steeds op dezelfde manier doet. Dan wordt het uiteindelijk een gewoonte. Wanneer iets een gewoonte is dan gaat het eigenlijk vanzelf. Er is minder wilskracht en doorzettingsvermogen voor nodig om dit te doen. In het geval van Petra hebben we van het creëren van overzicht en het plannen een gewoonte gemaakt. Waarbij er allereerst een zoektocht was naar welke manier het beste werkt voor haar. Toen deze manier gevonden was en ze dit steeds bleef doen, werd het een gewoonte.
Aanleren van leerstrategieën: Wanneer er in een planning staat dat je moet leren, dan is het ook wel fijn als je weet hoe dan en dat je daarmee dan ook een goed resultaat behaalt… Petra heeft verschillende leerstrategieën uitgeprobeerd en zo ontdekt welke het beste voor haar werken.
Veiligheid bieden: Na een lange periode van begeleiding is het voor Petra best spannend om dit los te laten. We hebben de begeleiding eerst afgebouwd. Ze is steeds minder vaak gekomen. Nu ze helemaal gestopt is met de begeleiding, heeft ze nog het online programma SLiM leren leren & plannen om op terug te vallen. Als ze even niet meer weet hoe ze nou handig kan leren of ergens anders tegenaan loopt, dan kan ze dit terugkijken in het online programma. Dit zorgt voor een gevoel van veiligheid.

De laatste keer komt Petra binnen met een mooie bos bloemen en prachtige kaart. We zetten nog even de puntjes op de i voor de toetsweek die eraan komt. Na een dikke knuffel fietst ze met een grote glimlach weer naar huis.

Ja, ze kan het echt zelf en wat ben ik trots op haar!

Benieuwd naar hoe jij deze manier van werken in jouw praktijk toe kunt passen?

Vraag dan een gratis sessie aan. Dan vertel ik je hier alles over én krijg je minimaal 2 tips om jouw leerlingen nog beter te kunnen begeleiden bij het leren en plannen.

Klik hier om een gratis sessie aan te vragen.

okt 10 2018

Leer je leerlingen keuzes maken!

Begeleid jij leerlingen met het leren en plannen?
Bijvoorbeeld door het geven van groepstrainingen, tijdens huiswerkbegeleiding of tijdens individuele begeleiding.

Dan ben ik benieuwd hoe dit voor jou is?
In hoeverre maak jij je leerlingen, met de beste bedoelingen, afhankelijk van jouw begeleiding?

Ik hoor het te vaak van begeleiders: “Ik werk harder dan mijn leerlingen.”
Even gechangeerd gezegd natuurlijk. Er zit vaak een heel verhaal achter. Maar waar het op neerkomt is dat de begeleider keihard aan het werk is om de doelen van de leerlingen te behalen.
Doelen die regelmatig ook door de begeleider opgesteld zijn.

Elke begeleider werkt met de beste bedoelingen, die wil het beste resultaat behalen met zijn/haar leerlingen. Daar ga ik tenminste van uit dat dit zo is. Maar helaas zie ik het heel vaak gebeuren dat leerlingen vaak juist afhankelijk worden van deze begeleiding. Ze kunnen niet meer zonder. Omdat ze veel uit handen genomen wordt.

Een voorbeeld hiervan is een huiswerkplanning die voor een leerling gemaakt wordt. Een leerling leert hier niks van. En daarbij krijgt hij/zij ook het gevoel het niet zelf te kunnen.

Dat kan/moet anders!

Het doel van de begeleiding van mijn leerlingen is altijd dat ze zelfstandig worden en zelf de verantwoordelijkheid nemen.
Een heel belangrijk deel hiervan ligt in het maken van keuzes.

Middelbare scholieren hebben vaak het gevoel dat ze geen keuze hebben.

Veel overkomt ze.

Ze moeten zoveel.

En ze laten ook veel gebeuren.

Is dit voorbeeld herkenbaar voor jou?
Sara heeft woensdag een repetitie van wiskunde. Ze heeft ingepland om hier 3 keer voor te oefenen. Zondag gaat ze hiermee beginnen. Althans dat was de bedoeling. Maar ze was even vergeten dat ze zondagmiddag naar een verjaardag ging en ’s ochtends.. tja, toen moest ze echt uitslapen.

Maandag heeft Sara een hele drukke dag op school. Ze is pas om 4 uur uit. Daarna kan ze echt niet meteen aan haar huiswerk. Ze kijkt 1 aflevering op Netflix, dat worden er al snel meer en voor ze het weet is het tijd om te eten. Na het eten, pakt ze, na aandringen van haar moeder, eindelijk haar wiskundeboek. Om er na 2 sommen achter te komen dat ze het niet begrijpt. Pff laat maar zitten dan, ik vraag het morgen op school wel aan iemand.

Dinsdag is de laatste dag. Morgen heeft Sara de toets. Het is wel erg veel om in 1 dag te doen. Sara begint hier uiteindelijk, na een hoop gemopper, wel aan. Maar na 3 kwartier geeft ze het op. Dit is toch veel te veel om in 1 dag te doen. En ze snapt het ook niet, die wiskunde leraar heeft het helemaal niet goed uitgelegd. Ze vraagt hulp aan haar vader, maar die wil nu niet meer helpen, omdat hij een andere afspraak heeft. Pff ze zal nog is om hulp vragen. Zo kan zij er toch ook niks aan doen dat ze morgen een onvoldoende haalt.

Dit zal geen onherkenbaar verhaal voor je zijn denk ik zo. Ik hoor het in ieder geval vaak voorbij komen.

Wat er hier gebeurd is dat Sara zelf geen verantwoordelijkheid neemt. Ze maakt geen keuze, omdat ze zich niet realiseert dat ze een keuze heeft.

Dat klinkt misschien gek, maar middelbare scholieren beseffen zich heel vaak niet dat ze een keus hebben. En dat deze keus al begint bij: ga ik wel of niet leren voor die toets. Wil ik hier een voldoende voor halen of maakt het me niet uit. En hier komt de begeleider om de hoek kijken. Allereerst om ze bewust te maken van de keuze die ze hebben. Je kunt kiezen of je wel of niet leert. En om met ze te bespreken wat de gevolgen van deze keuze zijn.

Kies je ervoor om niet te leren, dat is prima, dat is jouw keuze, maar weet dan dat het gevolg is dat je… een onvoldoende haalt, je je daar vervelend over voelt, je ouders gaan zeuren enz. enz.

Maak leerlingen dus duidelijk dat ze een keuze hebben.

Laat ze een keuze maken en leer ze zich ook aan die keuze te houden. Dan kun je ook doelen stellen met een leerling. Hierbij is het belangrijk om procesgerichte doelen te stellen met een leerling. Zodat een leerling hier ook echt invloed op heeft. Denk aan: “Ik werk 4 keer per week een half uur aan wiskunde.”

Leerlingen zelfstandig en verantwoordelijk maken betekent helemaal niet dat ze het helemaal alleen moeten doen. Juist niet. Hier hoort ook bij het vragen en ontvangen van hulp. Maar in plaats van als begeleider heel hard voor een kind aan het werk te gaan, kun je ook vragen: “Hoe kan ik je helpen je doelen te behalen.” En dan zal een leerling nooit zeggen (heb ik tenminste nog nooit meegemaakt), “Wil jij een planning voor me maken?” Ze zullen je vragen of jij ze kunt helpen bij het maken van een planning. Zodat jij ze dit stap voor stap kunt leren zelfstandig te doen en ze het uiteindelijk zelf kunnen.

Leerlingen zelfstandig en verantwoordelijk maken is 1 van de belangrijkste pijlers van het online programma SLiM leren leren & plannen, waarmee leerlingen in 3 maanden leren leren & plannen op de manier die bij ze past.

Wil jij meer informatie over hoe jij dit programma in jouw praktijk in kunt zetten? En hoe jij hierdoor betere resultaten met jouw leerlingen kunt behalen in minder tijd?

Maak dan via deze link een gratis een vrijblijvende afspraak voor een kennismakingsgesprek.