Mentorles ideeën en onderwerpen

Zit jij als mentor ook wel eens met je handen in het haar omdat je niet weet wat je tijdens de volgende mentorles moet aanbieden?
Omdat je even geen interessant onderwerp kunt bedenken. Of wel een onderwerp weet, maar geen idee hebt hoe je dit aan kunt pakken.

In dit blog 10 pakkende onderwerpen met per onderwerp een idee  (of meerdere) voor jouw mentorles.

Meteen met een complete mentorles over motivatie aan de slag? Klik hier om deze gratis te downloaden.

1. Mentorles over Social Media:

Social Media is voor heel veel leerlingen belangrijk. Het heeft dan ook vele voordelen voor leerlingen blijkt ook uit onderzoek. Ze ervaren op Social Media een gevoel van verbondenheid, het vermindert stress en geeft troost. Social Media heeft ook een aantal nadelen bij verkeerd gebruik. Onder verkeerd gebruik wordt passief schermgebruik en een te grote afhankelijkheid verstaan. Nadelen zijn bijvoorbeeld: eenzaamheid, jaloezie, niet meer gewend zijn aan lange tijd concentreren, te weinig slaap, minder tijd aan hobby's/school besteden.

Een belangrijk onderwerp om met leerlingen over in gesprek te gaan door middel van een groepsgesprek of gesprekken in kleine groepjes. Vragen die je dan kunt bespreken zijn:

- Wat zijn voor jou de nadelen van Social Media?
- Wat zijn voor jou de voordelen van Social Media?
- Wanneer vind jij dat Social Media verkeerd gebruikt wordt?
- Wie vind jij dat er goed omgaat met Social Media en waarom vind je dat goed?
- Welke tip kan jij iemand anders geven om positief met Social Media om te gaan?

2. Mentorles over motivatie:

Meteen met een complete mentorles over motivatie aan de slag? Klik hier om deze gratis te downloaden.

Onderstaand filmpje kun je bekijken als start of einde van de les.

Opdracht bij dit filmpje: denken-delen-uitwisselen:
Denken: laat de leerlingen opschrijven welk inzicht ze uit dit filmpje halen.
Delen: de inzichten delen met een klasgenoot.
Uitwisselen: laat kort enkele leerlingen over hun zicht vertellen.

Je kunt ook een kijkvraag stellen voordat je het filmpje aanzet. Bijvoorbeeld:
- Geloof jij dat je jouw motivatie kunt vergroten? Waarom wel of niet?
- Wat gebeurt er bij deze mier?
- Herken je wat er bij de mier gebeurt in je eigen leven?

3. Mentorles over groepsvorming:

Voor groepsvorming zijn er vele opdrachten te vinden. Op de website van Klassenkracht kun je gratis een e-book downloaden met 108 werkvormen.

4. Mentorles over uitstelgedrag:

Hieronder vind je een stukje uit de Motiverende Mentorles over uitstelgedrag. In deze les leren leerlingen o.a.:
- Wat uitstelgedrag is en wat redenen zijn om uit te stellen;
- Inzicht krijgen in wat ze uitstellen en dit onderverdelen in verschillende categorieën;
- Met welke strategieën je uitstelgedrag kunt aanpakken;
- Een concrete actie bepalen om met uitstelgedrag aan de slag te gaan.

Hieronder zie je een stukje van de mentorles. Dit onderdeel duurt ongeveer 15 minuten. Doel is dat leerlingen weten dat er verschillende strategieën zijn om minder uit te stellen. Het bestaat uit een kort uitlegfilmpje en daarna een werkblad.

Bekijk eerst met de leerlingen onderstaand filmpje waarin uitgelegd wordt wat verschillende oplossingen voor uitstelgedrag zouden kunnen zijn. Bij de video hoort een werkblad, waarbij leerlingen gaan bedenken welke strategie zij zouden kiezen bij voorbeeldsituaties.

Daarna kun je met leerlingen de koppeling maken naar hun eigen situatie. In welke situatie zouden zij minder uit willen stellen en welke strategieën zouden ze hiervoor kunnen uitproberen?

Klik hier om het werkblad te downloaden.

Meteen met een complete mentorles over motivatie aan de slag? Klik hier om deze gratis te downloaden.

5. Mentorles over concentratie:

Onderstaande opdracht komt uit de Motiverende Mentorles: Concentratie bij het leren thuis. Deze opdracht kun je leerlingen thuis uit laten voeren of tijdens de les (tijdens instructie of zelfstandig werken).

Het doel van deze opdracht is dat het voor leerlingen inzichtelijk wordt waar ze door afgeleid raken en aan de hand daarvan een aanpassing doen in hun omgeving, waardoor ze minder afgeleid raken. Doordat ze zelf gaan inzien wat ze afleidt en hier zelf een oplossing voor bedenken, werkt dit veel beter dan wanneer je een leerling vertelt wat hij/zij moet doen.

Je laat de leerlingen de volgende opdracht stap voor stap uitvoeren:

Stap 1: maak een lijst van de dingen waardoor je afgeleid kunt raken. 

Schrijf alles op waar je aan denkt. Bijvoorbeeld: telefoon, geluid buiten, gedachtes, spullen op mijn bureau enz.

Stap 2: zet een timer. 

Neem een tijd voor jezelf tussen de 20 en 30 minuten om aan het werk te gaan. Zet een timer om de tijd bij te houden.

Stap 3: werk en houd bij waardoor je afgeleid wordt. 

Je gaat met je taak aan de slag. Word je afgeleid dan turf je dit op de lijst die je net gemaakt hebt. Stel je wordt afgeleid door een berichtje op je telefoon, dan zet je een streepje achter telefoon en je gaat weer verder met je werk. Word je afgeleid door iets wat niet op je lijst staat, dan zet je dit er gewoon bij. Zorg dat je na elke onderbreking meteen weer doorgaat met je werk.

Stap 4: waardoor en hoe vaak word jij afgeleid. 

Als je werktijd afgelopen is, dan tel je het aantal streepjes en je kijkt waardoor je vooral afgeleid wordt. Schrijf dit voor jezelf op. Bijvoorbeeld: Totaal: 15 keer. 9 keer afgeleid door telefoon.

Stap 5: bedenk wat je kunt aanpassen in je omgeving. 

Stel jezelf de volgende vraag: wat kan ik aanpassen in mijn omgeving waardoor ik morgen minder vaak onderbroken word? Schrijf het antwoord op deze vraag op. Bijvoorbeeld: ik leg mijn telefoon beneden.

Stap 6: verbeter jezelf!

Doe hetzelfde morgen weer, maar nu met de aanpassing in je omgeving. Je houdt weer voor jezelf bij hoe vaak je afgeleid wordt. Lukt het om minder vaak afgeleid te raken?

6. Mentorles over mindset:

Het werkt heel goed om leerlingen aan de hand van een doe-opdracht te laten ervaren welke gedachten ze hebben.

Geef de leerlingen een uitdagende opdracht en laat ze hier zonder uitleg mee aan de slag gaan. Dit kan van alles zijn, je kunt bijvoorbeeld denken aan:

- vouw een kraanvogel
- teken een zelfportret
- maak deze wiskundesom
- beantwoord de vragen bij deze Franse tekst
- los deze sudoku op

Je laat de leerlingen hier een paar minuten mee aan de slag gaan. Daarna bespreek je hoe dit gegaan is. Je kunt hierbij onderstaande vragen gebruiken:

- Wat dacht je toen je aan deze opdracht moest beginnen?
- Wat dacht je wanneer je merkte dat het moeilijk was?
- Hoe is het je gelukt om het toch te doen/te beginnen?
- Welke gedachten hebben jou wel geholpen en welke juist niet?

Daarna laat je de leerlingen nadenken over wat ze nu nodig hebben om verder te komen. Wanneer leerlingen komen met dat ze uitleg nodig hebben, dan kun je die nu geven of op laten zoeken.

Na 5 minuten bespreek je weer met de leerlingen hoe dit gegaan is. Je kunt hierbij onderstaande vragen gebruiken:

- Met welke gedachte ging je nu weer verder?
- Wat dacht je toen je merkte dat je weer wat verder kwam?
- Welke gedachten hebben jou geholpen?
- Welke conclusie trek je na het doen van deze opdracht?

7. Mentorles over aantekeningen maken:

Breng eerst met je leerlingen in kaart waarom het kan helpen om aantekeningen te maken. Wat kan dit je opleveren.
Grote kans dat er in dit gesprek leerlingen zullen reageren met dat ze het niet fijn vinden om aantekeningen te maken. Goed om hier ook aandacht aan te besteden. Aantekeningen maken werkt sowieso niet voor iedereen. Vaak werkt het niet omdat de aantekeningen niet op de manier gemaakt worden die bij de leerling past of omdat de leerling tijdens het aantekeningen maken de informatie gelijk wil onthouden, waardoor er stukken van de uitleg gemist worden.

Nadat je het gesprek met leerlingen aangegaan bent, kun je de leerlingen in groepjes verdelen om onderzoek te gaan doen: 'Wat is effectief bij het maken van aantekeningen?'
Daarna kun je dit weer klassikaal bespreken, waardoor je met de klas tot een aantal punten komt die effectief zijn bij het maken van aantekeningen.

8. Mentorles over leren:

Wanneer je met leerlingen met het leren aan de slag gaat, is de belangrijkste boodschap die je ze mee kunt geven dat hoe actiever ze leren, hoe meer ze onthouden.

Leerlingen leren graag passief (bijvoorbeeld doorlezen), omdat dit weinig moeite en energie kost. Hierdoor wordt er alleen ook weinig onthouden. Misschien dat ze hierdoor de lesstof wel herkennen, maar echt kennen doen ze het niet. Ze kunnen het niet actief ophalen uit hun hersenen.

Belangrijk is dat leerlingen het verschil gaan ervaren. Het werkt hierbij ook goed om ze eerst iets passief te laten leren en daarna actief en dan het verschil te zien. Of te werken met twee groepen in de klas en dan daarna te kijken of de actieve of passieve groep meer weet.

Een opdracht die je met leerlingen kunt doen is dat ze zo min mogelijk opschrijven. Ze mogen alleen de kernwoorden opschrijven.

Jij geeft een instructie of laat leerlingen iets lezen en geeft ze daarna de opdracht om alleen de kernwoorden op te schrijven (eventueel kun je een maximaal aantal woorden noemen, zodat ze echt gedwongen worden tot weinig opschrijven).

Opdracht actief leren:

Stap 1: Voorkennis ophalen. Laat de leerlingen nadenken/bespreken of opschrijven wat ze al weten over het onderwerp. Dit doe je omdat je nieuwe informatie makkelijker kunt onthouden als deze gekoppeld is aan wat je al weet.

Stap 2: Je laat de leerlingen iets lezen of geeft een instructie. Doe dit de eerste keer kort. Als je dit vaker doet kun je de hoeveelheid en tijd opbouwen.

Stap 3: Laat leerlingen tijdens de instructie/lezen de belangrijkste kernwoorden opschrijven. Zo kort mogelijk en geen dingen die ze al weten.

Stap 4: Laat leerlingen controleren of ze alle informatie hebben. Laat ze even overleggen of geef nog even tijd om in het boek te kijken.Stap 5: Laat leerlingen de kernwoorden uitleggen. Hiervoor moeten ze actief de informatie ophalen uit hun hersenen. Het maakt niet uit als ze iets niet meer weten, dan zoeken ze dit even op.Stap 6: Herhalen. Laat dit op een ander moment weer terugkomen. Bijvoorbeeld bij het begin van de volgende les. Herhalen is noodzakelijk om de stof voor langere tijd te onthouden.

Meteen met een complete mentorles over motivatie aan de slag? Klik hier om deze gratis te downloaden.

9. Mentorles kennismaking:

Kennismaken met de leerlingen kun je doen met kennismakingsspellen. Je kunt leerlingen ook een gebruiksaanwijzing laten maken of een brief laten schrijven. Zie deze websites voor inspiratie:
- Gebruiksaanwijzing/brief
- Kennismakingsbingo
- 5 kennismakingsactiviteiten

10. Mentorles over het brein:

Op de website: kijkinjebrein staat heel veel interessante informatie over het brein. Dit is verdeelt in 14 verschillende onderwerpen. Je kunt leerlingen in twee-drietallen met een onderwerp aan de slag laten gaan. Laat ze een onderwerp bestuderen om dit daarna te presenteren aan de rest van de klas. Ze kunnen in die presentatie de belangrijkste informatie geven, je kunt de leerlingen daarnaast vragen om een tip over dit onderwerp aan hun klasgenoten te geven.