Het belangrijkst bij een effectieve leerstrategie is dat de hersens zo actief mogelijk zijn. In dit blog lees je waarom dat zo is met een originele tip om jouw leerlingen hiermee aan de slag te laten gaan.
Hoe actiever de hersenen zijn bij het opnemen van informatie, hoe sneller het gaat. Dit geldt bij het verwerken van de lesstof, maar zeker ook bij het herhalen ervan. Daarom is het belangrijk om samenvattingen en aantekeningen zo kort mogelijk te houden. Gaat de leerling dan herhalen, dan moeten de hersenen actief aan de slag om te bedenken hoe het ook alweer in elkaar zit. Dit is effectiever dan een uitgebreide samenvatting doorlezen waar hij eigenlijk niet over na hoeft te denken. Hoe actiever de hersenen, hoe beter!
Veel leerlingen leren passief. Ze lezen alleen de tekst door of maken een samenvatting waarbij ze de tekst bijna letterlijk overschrijven. Wat je hierbij krijgt is dat de leerling de stof wel gaat herkennen en daardoor ook zal denken dat hij het kent. Dit is niet zo, je kunt ook iets herkennen wat je niet begrijpt en wat niet is opgeslagen in je geheugen. Daarvoor is echt het actief leren nodig!
Wanneer je dit aan leerlingen uitlegt, begrijpen ze vaak het nut wel van hun hersenen actief aan het werk zetten. Maar wat ze vaak tegenhoudt is dat ze denken dat het veel meer tijd kost. En dat ze vaak geen zin hebben om veel te schrijven.
Daarom hieronder een ‘hack’ om dit simpeler te maken voor leerlingen. Het gebruik van een dictafoon. Dit gaat bij veel leerlingen sneller dan schrijven. En het navertellen maakt dat leerlingen er actief over nadenken.
Je kunt hiervoor heel goed de dictafoon in word gebruiken (zie filmpje). Er zijn ook veel apps op de telefoon die hier goed voor te gebruiken zijn.
In 5 stappen SLiM actief leren met de dictafoon:
Manier 1: samenvatten
- Bladeren: blader eerst het hoofdstuk/boek door om te zien waar de tekst over gaat en zo de voorkennis te activeren.
- Lezen: begin met het doorlezen van de eerste paragraaf (of het eerste hoofdstuk, afhankelijk van de hoeveelheid).
- Actief verwerken met de dictafoon: Vertel de belangrijkste dingen. Belangrijk hierbij: zo kort mogelijk (alleen kernwoorden), noem geen dingen op die je al weet.
- Herhalen met de dictafoon: vertel aan de hand van de kernwoorden in je eigen woorden de informatie na. Doe dit per paragraaf en vergelijk daarna de informatie met wat er in je boek staat.
- Jezelf overhoren.
Manier 2: vragen stellen
- Bladeren: blader eerst het hoofdstuk/boek door om te zien waar de tekst over gaat en zo de voorkennis te activeren.
- Lezen: begin met het doorlezen van de eerste paragraaf (of het eerste hoofdstuk, afhankelijk van de hoeveelheid).
- Vragen stellen met de dictafoon: dicteer vragen met de dictafoon. Stel vooral inzicht- en toepassingsvragen. Maak alleen kennisvragen van dingen die je moeilijk kunt onthouden.
- Herhalen (op een ander moment!): bedenk het antwoord op je vraag en check daarna of het klopt.
In onderstaand filmpje kun je zien hoe de dictafoon van word gebruikt kan worden. Super simpel en heel effectief.
Wil je meer lezen over hoe je jouw leerlingen kunt motiveren om actief te leren?
In mijn boek ‘Motiveer en leer!’ lees je hou je jouw leerlingen zo leert leren, plannen en concentreren dat ze het echt gaan doen.
Klik hier om meer over het boek te lezen en deze te bestellen.
